Verminderd Cultuurgevoelig Testprogramma (VCG) is een testprogramma dat intelligentie meet en de invloed van culturele achtergrond op scores terugdringt. Lees de feiten.
Het Verminderd Cultuurgevoelig Testprogramma (VCG) is een compleet testprogramma dat bestaat uit drie sub-testen, die samen het domein intelligentie meten. De drie sub-testen zijn Categorieën TPI, Mozaïeken TPI en Non-Verbale Analogieën TPI. De scores op de testen zijn verwerkt tot een totaalscore. Hierbij is rekening gehouden met de betrouwbaarheid van de subtesten en met hun onderlinge samenhang.
De VCG is ontwikkeld om de invloed van culturele achtergrond op testscores terug te dringen. Cultuur-geladen tests of “partijdige” tests zijn tests die de nadruk leggen op kennis en vaardigheden zoals die worden aangeleerd in het onderwijssysteem van een bepaalde cultuur. Er is sprake van partijdigheid wanneer testscores verschillende betekenissen hebben voor bepaalde groepen. Partijdigheid kan door verschillende oorzaken optreden, bijvoorbeeld door verschillen tussen groepen in taalvaardigheid, bekendheid met de manier van testen of bekendheid met bepaalde (culturele) begrippen. Twee personen die niet van elkaar verschillen wat betreft intelligentie zouden andere testscores kunnen behalen, bijvoorbeeld door hun culturele achtergrond. Het moge duidelijk zijn dat partijdigheid een probleem vormt, omdat testscores hierdoor niet goed te vergelijken zijn. Bepaalde groepen kunnen benadeeld worden als belangrijke beslissingen (zoals in selectiesituaties) op basis van deze scores genomen worden. Daarom is het belangrijk dat persoonlijke kenmerken die niet van belang zijn voor de te meten eigenschap intelligentie – zoals culturele achtergrond – zo min mogelijk invloed hebben op de testresultaten of op de interpretatie daarvan.
Om partijdigheid tegen te gaan maakt de VCG gebruik van cultuurvrije items. Cultuurvrije items zijn non-verbale items die niet specifiek zijn voor een bepaalde cultuur of op school worden aangeleerd (Walsh et al., 1990).
Hieronder worden de drie subtests van het Verminderd Cultuurgevoelig Testprogramma besproken:
Categorieën meet abstract redeneervermogen. Het gebruikt visuele informatie waaruit de kandidaat abstracte, inductieve conclusies moet trekken. Elke opgave bestaat uit drie afbeeldingen die één categorie vormen. Uit vijf antwoordmogelijkheden dienen twee afbeeldingen gekozen te worden die de categorie aanvullen. De test kan ingezet worden bij selectieprocedures, met name bij functies waarvoor analytisch inzicht gevraagd wordt.
Mozaïeken meet ruimtelijk inzicht. De opgaven bestaan uit een mozaïek dat moet worden nagebouwd met verschillende puzzelstukken. De puzzelstukken kunnen met behulp van de muis versleept worden naar het antwoordvak. De test kan ingezet worden bij selectieprocedures met name bij functies waarvoor ruimtelijk inzicht gevraagd wordt.
Non-Verbale Analogieën
Non-Verbale Analogieën meet abstract redeneervermogen. De opgaven bestaan uit een geometrisch figuur dat een bepaalde verandering ondergaat. Een tweede figuur moet precies eenzelfde verandering ondergaan.
Uit vier antwoordmogelijkheden moet het figuur gekozen worden, dat op dezelfde manier verandert. De test kan ingezet worden bij selectieprocedures, met name bij functies waarvoor abstract redeneervermogen gevraagd wordt.
Dit testprogramma is aan te bevelen wanneer men rekening wil houden met een diversiteit in (culturele) achtergronden van kandidaten. Het taalniveau van de instructies is laag (A2-B1) en de testen zijn ook in het Engels beschikbaar.
Deze capaciteitentesten zijn in samenwerking met Peter Tellegen van de Rijksuniversiteit Groningen ontwikkeld. De testen zijn adaptaties van een non-verbale intelligentietest (de SON-R testbatterij) en daardoor verminderd cultuurgevoelig. Dit betekent dat sociaal culturele achtergronden van kandidaten een minder sterk effect hebben.
VMBO | MBO | HBO | |
Categorieën | .79 | .76 | .80 |
Mozaieken | .83 | .85 | .89 |
Non-verbale Analogieën | .76 | .61 | .73 |
Totaalscore | .80 / .90* | .74 / .86* | .79 / .91* |
* Cronbach’s alpha / generaliseerbaarheid |
N
VMBO: 291
MBO: 605
HBO: 191
Deze normgroepen zijn gebaseerd op data verkregen in echte selectie situaties.
De testen zijn zoals gezegd adaptaties van de SON-R test, waarnaar veel onderzoek is gedaan waarin de goede psychometrische kwaliteiten van dit instrument aangetoond zijn. Meer informatie is te vinden op: http://www.testresearch.nl/sonr/sonr6.html.